บทคัดย่อ

                    วิทยานิพนธ์ฉบับนี้  “มีวัตถุประสงค์  ๓  ประการ  คือ  ๑. เพื่อศึกษาการกำหนดรูปนามในพุทธศาสนาเถรวาท,  ๒. เพื่อศึกษาวิญญาณ  ๖  ที่ปรากฏทางทวาร ๖,  ๓. เพื่อศึกษาการกำหนดรูปนามทางวิญญาณในการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนา”โดยศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พระพุทธศาสนา เถร-วาท คือ พระไตรปิฎก  อรรถกถา  ฎีกา  และคัมภีร์อื่นที่เกี่ยวข้อง  เรียบเรียง บรรยาย ตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ

                      ผลการวิจัยพบว่า  รูปคือธรรมชาติที่แตกดับ  เมื่อว่าโดยลักขณาทิจตุกะคือมีการสลายแปรปรวน เป็นลักษณะ  มีการแตกแยกกันเป็นกิจ(กับจิต)ได้เป็นกิจ  มีความเป็นอัพยากตธรรมเป็นผล  มีวิญญาณเป็นเหตุใกล้  ส่วนนามเป็นธรรมชาติที่น้อมไปหาอารมณ์ เมื่อว่าโดยลักขณาทิจตุกะคือมีการรู้อารมณ์เป็นลักษณะ  มีการเกิดก่อนและเป็นประธานในธรรมทั้งปวงเป็นกิจ  มีการเกิดขึ้นต่อเนื่องกันไม่ขาดสายเป็นผล  มีนามรูปเป็นเหตุใกล้ให้เกิด

                    รูปนามเป็นหลักธรรมสำคัญของการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาถือว่าเป็นภูมิเป็นอารมณ์ของวิปัสสนาภาวนา  กล่าวโดยสรุปแล้วเป็นบ่อเกิดของปัญญารูปนาม  พระพุทธองค์ตรัสตามอุปนิสัยของเวไนยสัตว์ เช่นตรัสเป็น ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย์ ๒๒ อริยสัจ ๔ ปฏิจจสมุปบาท  ๑๒  ทั้งหมดนี้  เป็นอารมณ์ของวิปัสสนาทั้งสิ้น

                    วิญญาณ  ๖  คือ  ความรู้อารมณ์ทางตา  หู  จมูก  ลิ้น  กาย  ใจ  ซึ่งจัดเป็นอายตนะ ๖  เป็นภูมิเป็นอารมณ์ของวิปัสสนาภาวนา  ความสุข  ความทุกข์  หรืออารมณ์ทั้งมวล ล้วนอาศัยตา หู  จมูก ลิ้น  กาย  ใจ  เป็นบ่อเกิดทั้งสิ้น  ในการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาเป็นการกำหนดอารมณ์ปัจจุบันขณะ  คือ  รูป  เสียง  กลิ่น  รส  สัมผัส  ธรรมารมณ์  ที่เกิดขึ้นทาง  ตา  หู  จมูก  ลิ้น  กาย  ใจ  ล้วนเป็นสภาวะรูปนามทั้งสิ้น  เพราะฉะนั้น  ในการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาโดยอาศัยอารมณ์ที่เกิดขึ้น  ทางตา  หู  จมูก ลิ้น  กาย  ใจ  คือ  การเห็นรูปนามที่เป็นปัจจุบันขณะโดยความเป็นพระไตรลักษณ์

 ดาวน์โหลด