บทคัดย่อ

            วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ  ๑) เพื่อศึกษาแนวคิดและความเป็นมาของเจดีย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท  ๒) เพื่อศึกษาความสำคัญของเจดีย์ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท  และ  ๓) เพื่อศึกษาอิทธิพลของเจดีย์ในพระพุทธศาสนาเถรวาทที่มีต่อสังคมไทย

            ผลการวิจัยพบว่า  เจดีย์เกิดขึ้นในสังคมอินเดียโบราณ  เชื่อกันว่าเป็นภูมิปัญญาของชาวอารยัน เมื่อเสียชีวิตก็จะมีการเผาศพแล้วนำอัฐิมาฝัง และทำเครื่องหมายไว้บนหลุมเพื่อเป็นแท่นเคารพบูชา  ต่อมาก็ได้พัฒนาที่ฝังศพออกเป็นสถูป เป็นเนินดินอยู่เหนือพื้นดินแล้วใช้อิฐก่อรอบกันดินทลาย  ความนิยมนี้สืบต่อมาจนถึงสมัยพุทธกาลจึงได้นำเอาคติเรื่องเจดีย์มาปรับใช้ให้เป็นประโยชน์ในการเผยแผ่ธรรม บางอย่างเป็นคติที่สืบเนื่องมาจากลัทธิพราหมณ์ บางอย่างเป็นคติที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา

            เจดีย์ในคัมภีร์พระพุทธศาสนานั้น  หมายถึง  สิ่งก่อสร้างสำหรับบรรจุสิ่งที่ควรเคารพ เช่น เป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า พระธาตุของพระอริยสาวก ปูชนียวัตถุทางศาสนา หรือ อัฐิของบรรพบุรุษ  ที่มีประเพณีปฏิบัติแตกต่างกันไปตามความนิยมของแต่ละท้องที่ เช่น เป็นสถานที่สำหรับกราบไหว้บูชาพระเจดีย์ จัดให้มีการเวียนเทียนรอบพระเจดีย์ในวันสำคัญ และจัดให้มีประเพณีนมัสการพระเจดีย์เป็นงานประจำปี เป็นต้น

            อิทธิพลของเจดีย์ในพระพุทธศาสนาเถรวาทที่มีต่อสังคมไทย ประกอบด้วย อิทธิพลต่อความเชื่อ  อิทธิพลต่อประเพณี  อิทธิพลต่อวิถีชุมชน  อิทธิพลต่อการดำเนินชีวิต  อิทธิพลต่อสถาปัตยกรรม  อิทธิพลต่อวรรณกรรม  และอิทธิพลต่อการบูชาพระรัตนตรัย  ซึ่งเป็นการผสมผสานแนวความคิดของนักปราชญ์ที่จะหล่อหลอมให้พุทธศาสนิกชนได้มีแนวทางในการดำเนินชีวิตที่เหมาะสมต่อไป

ดาวน์โหลด